个人介绍
中学化学教材分析

主讲教师:臧杰超

教师团队:共5

  • 臧杰超
  • 慈成刚
  • 钟雪莲
  • 李晓凤
  • 曾承露
学校: 黔南民族师范学院
开课院系: 化学化工学院
专业大类: 化学
开课专业: 化学
课程负责人: 臧杰超
课程编号: ZKX0707108
学分: 2.0
课时: 36
课程介绍
    《中学化学教材分析》是一门面向化学师范生或在职教师的专业课程,旨在帮助学习者系统掌握中学化学教材的编写理念、内容结构、教学逻辑及实践应用方法。以下是该课程的典型介绍框架:
    一、课程目标
    理解教材设计:分析教材的编写依据(如课程标准、学科核心素养),掌握教材的知识体系与呈现逻辑。
    提升教学能力:学会根据教材内容设计教学目标、重难点及教学活动,衔接理论知识与实际教学。
    培养批判思维:对比不同版本教材(如人教版、苏教版等)的异同,评估其科学性与适用性。
    适应教育改革:结合新课标、新高考要求,探索教材与跨学科融合、实验创新等的结合点。
    二、课程内容
    1.理论基础
    化学教材的编写原则与评价标准
    课程标准(如中国《义务教育化学课程标准》《普通高中化学课程标准》)与教材的对应关系
    2.教材结构分析
    知识模块划分(基本概念、元素化合物、化学反应原理等)
    栏目设计(实验探究、资料卡片、习题系统等)的功能解析
    3.分学段重点
    初中化学:启蒙性内容(如物质分类、化学方程式)与生活化案例(自学)
    高中化学:理论深化(如化学平衡、电化学)与学科素养渗透
    4.教学转化策略
    如何将教材内容转化为教案、学案
    实验教学资源的开发与创新(如数字化实验、家庭小实验)
    三、课程特色
    案例驱动:通过典型课例(如“质量守恒定律”“原电池”)分析教材处理技巧。
    实践导向:设计模拟备课、说课、评课环节,强化教学技能。
    动态更新:关注教材修订动态(如绿色化学、数字化资源新增内容)。
    四、适合人群
    化学专业师范生
    中学化学教师(职前培训或在职研修)
    化学教育研究者
教师团队

臧杰超

职称:讲师

单位:黔南民族师范学院

部门:教务处

慈成刚

职称:教授

单位:黔南民族师范学院

部门:化学化工学院

职位:院长

钟雪莲

职称:副教授

单位:黔南民族师范学院

部门:化学化工学院

李晓凤

职称:讲师

单位:黔南民族师范学院

部门:音乐舞蹈学院

职位:副书记

曾承露

职称:副教授

单位:黔南民族师范学院

部门:化学化工学院

职位:教务科副科长

教学方法

主要:讲授法、讨论法

根据教学内容的不同,在具体的知识模块中采用微型方法:归纳法、类比法等。

教学条件
一、硬件条件
  1. 多媒体教室(投影仪、电子白板等),便于展示教材对比、知识结构图、教学案例等。

  2. 实验室设备(中学化学实验器材、药品),用于验证教材中的实验设计或改进实验教学。

  3. 网络环境,支持在线资源检索(如国家中小学智慧教育平台、化学数据库)。

二、软件资源

  1. 各版本中学化学教材(如人教版、鲁科版、沪教版等)及配套教师用书。

  2. 课程标准(如《普通高中化学课程标准》2017年版2020年修订)及解读文件。

  3. 化学教育类期刊(如《化学教育》《中学化学教学参考》)中的教材分析案例。

  4. 化学学科工具(如ChemDraw绘制分子结构)。

三、师资条件

  1. 学科知识:熟悉化学学科核心素养(如宏观辨识与微观探析、证据推理与模型认知)。

  2. 分析能力:能对比不同版本教材的编排逻辑,挖掘隐含的学科思想方法。

  3. 教学经验:具备实际教学案例积累,能将分析结果转化为教学设计。


教学效果

1. 提升教师的专业素养

教材理解深度:通过系统分析教材的编排逻辑、知识结构及重难点,教师能够更准确地把握课程标准要求,避免教学中的盲目性。

科学思维培养:引导教师关注教材中隐含的化学学科思想(如微粒观、能量观),促进科学素养的渗透。

2. 优化教学设计能力

目标精准性:教师能依据教材分析结果,制定更符合学情的教学目标,例如将“氧化还原反应”的理论知识与生活实例(如小食品包装袋中的抗氧化剂)结合。

活动设计创新:基于教材实验或探究栏目的分析,设计更具启发性的学生活动(如项目式学习、实验改进)。

重难点突破:通过分析教材中的图表、习题等辅助资源,找到突破难点的方法(如利用“宏观-微观-符号”三重表征讲解化学方程式)。

3. 促进学生化学学习效果

知识结构化:教师通过梳理教材知识脉络,帮助学生构建系统化的知识网络(如“物质分类”与后续性质学习的关联)。

探究能力提升:教材实验的深度分析可转化为更有效的课堂探究,培养学生实验设计与分析能力。

学习兴趣激发:结合教材中的“资料卡片”“化学史”等栏目,教师能设计情境化教学,增强学生兴趣(如门捷列夫周期表故事)。

参考教材

   1.黄梅.中学化学教材分析与教学研究[M].科学出版社.2014年。

 2.王后雄.中学化学课程标准与教材分析[M].科学出版社.2012年。

 3.王祖浩.化学教材设计与案例分析

 4.刘知新.中学化学课程与教学论

 5.人教版、苏教版、鲁科版《普通高中教科书 化学(2019)》


课程评价

教学资源
课程章节 | 文件类型   | 修改时间 | 大小 | 备注
1.1 基于核心素养发展的中学化学课程改革
文档
.pdf
2024-08-23 2.72MB
 
视频
.VOB
2024-08-23 1023.92MB
 
视频
.VOB
2024-08-23 1023.75MB
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
1.2 《义务教育化学课程标准(2022年版)》解读
文档
.pdf
2024-05-16 18.68MB
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
1.3 普通高中化学课程标准解读(2017年版)
文档
.doc
2024-05-22 1.58MB
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-28 --
2.1 本章说明
附件
.
2024-05-22 --
2.2 第一节 物质的分类及转化
视频
.VOB
2024-06-20 1023.84MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
视频
.mp4
2025-06-03 662.47MB
2.3 第二节 离子反应
视频
.VOB
2024-06-13 114.41MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-13 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-13 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-13 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-13 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-13 --
2.4 第三节 氧化还原反应
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
2.5 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
3.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-06-14 --
3.2 第一节 钠及其化合物
视频
.VOB
2024-06-20 1023.97MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
3.3 第二节 氯及其化合物
附件
.${file.extension}
2024-06-14 --
3.4 第三节 物质的量
视频
.VOB
2024-06-20 1023.68MB
3.5 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-30 --
4.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
4.2 第一节 铁及其化合物
视频
.VOB
2024-06-20 1023.61MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-20 --
4.3 第二节 金属材料
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
4.4 教学案例
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
 
附件
.
2024-06-21 --
5.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
5.2 第一节 原子结构与元素周期表
视频
.VOB
2024-06-21 1023.89MB
 
视频
.VOB
2024-06-21 148.02MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
5.3 第二节 元素周期律
视频
.VOB
2024-06-21 1023.76MB
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
5.4 第三节 化学键
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
视频
.mp4
2025-05-23 597.34MB
5.5 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-21 --
6.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
6.2 第一节 硫及其化合物
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
6.3 第二节 氮及其化合物
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
6.5 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-16 --
6.6 课堂教学实录
视频
.VOB
2024-05-21 1023.96MB
6.7 本章涉及的实验
视频
.VOB
2024-05-21 1023.59MB
 
视频
.VOB
2024-05-21 1023.78MB
7.1 本章说明
附件
.
2024-05-20 --
7.2 第一节 化学能与能量变化
附件
.
2024-05-21 --
 
附件
.
2024-05-21 --
 
附件
.
2024-05-21 --
 
视频
.mp4
2025-06-03 633.71MB
7.3 第二节 化学反应的速率与限度
视频
.mp4
2025-06-06 613.75MB
7.4 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
 
附件
.${file.extension}
2024-05-20 --
7.5 本章涉及实验
视频
.VOB
2024-05-21 1023.78MB
7.6 化学与能源-讲座
视频
.VOB
2024-05-21 1023.72MB
 
视频
.VOB
2024-05-21 1023.76MB
8.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
8.2 第一节 认识有机化合物
视频
.mp4
2025-06-23 550.23MB
8.4 第三节 乙醇和乙酸
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
8.5 第四节 基本营养物质
附件
.${file.extension}
2024-08-23 --
 
附件
.${file.extension}
2024-08-23 --
8.6 教学案例
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-24 --
8.7 课堂教学实录
视频
.VOB
2024-05-21 1023.82MB
 
视频
.VOB
2024-05-21 159.51MB
8.8 本章涉及实验
视频
.VOB
2024-05-21 1023.67MB
 
视频
.VOB
2024-05-21 1023.76MB
9.1 本章说明
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
9.2 第一节 自然资源的开发利用
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-06-25 --
9.3 第二节 化学品的合理使用
附件
.${file.extension}
2025-08-19 --
 
附件
.${file.extension}
2025-08-19 --
9.4 第三节 环境保护与绿色化学
附件
.${file.extension}
2024-08-25 --
 
附件
.${file.extension}
2024-08-25 --
9.5 教学案例
图片
.JPG
2024-08-24 714.40KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.05MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.12MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.32MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.25MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.26MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 952.61KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.18MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.23MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.25MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 973.02KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.09MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 925.32KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.25MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 895.84KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.21MB
 
图片
.JPG
2024-08-24 855.69KB
 
图片
.JPG
2024-08-24 1.10MB
课程章节
提示框
提示框
确定要报名此课程吗?
确定取消

京ICP备10040544号-2

京公网安备 11010802021885号