บทที่15ปฏิญญาสมาคมแห่งประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

รัฐมนตรีเปรซิเดียมฝ่ายการเมือง  รัฐมนตรีว่าการต่างประเทศอินโดนีเซีย  รองนายกรัฐมนตรีมาเลเซีย  รัฐมนตรีว่าการต่างประเทศฟิลิปปินส์  รัฐมนตรีว่าการต่างประเทศสิงคโปร์  และรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศไทย

คำนึงว่า  มีผลประโยชน์และปัญหาร่วมกันอยู่ระหว่างประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  และเชื่อมั่นว่ามีความจำเป็นที่จะกระชับเกลียวสัมพันธ์และการร่วมมือในภูมิภาคให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น

ปรารถนาที่จะก่อตั้งรากฐานอันมั่นคง  เพื่อกระทำการร่วมกันในอันที่จะส่งเสริมความร่วมมือในภูมิภาคแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ด้วยเจตนารมณ์แห่งความเสมอภาคและความร่วมมือร่วมใจ  ซึ่งจะช่วยให้มีสันติภาพ  ความก้าวหน้า  และความเจริญรุ่งเรืองในภูมิภาค

ตระหนักว่า  ในโลกที่ต้องพึ่งพาอาศัยกันยิ่งขึ้นนี้  อุดมการณ์อันพึงเทิดทูนเพื่อสันติภาพ  เสรีภาพ  ความยุติธรรมทางสังคม  และความผาสุกในทางเศรษฐกิจจะบรรลุผลอย่างดียิ่งได้  ก็โดยการเสริมสร้างความเข้าใจอันดี  ความเป็นเพื่อนบ้านที่ดี  และความร่วมมืออย่างจริงจังระหว่างบรรดาประเทศในภูมิภาค  ซึ่งมีสายสัมพันธ์ทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมกันอยู่แล้ว

พิจารณาเห็นเห็นว่า  ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  มีความรับผิดชอบร่วมกันในอันดับแรก  ที่จะสร้างเสริมเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคมในภูมิภาคให้มั่นคง  และประกันให้การพัฒนาประเทศดำเนินไปโดยสันติภาพและก้าวหน้า  และเห็นว่า  ประเทศเหล่านี้มีความตั้งใจแน่วแน่ที่จะให้เสถียรภาพและความมั่นคงของตน  ปลอดจากการแทรกแซงจากภายนอกไม่ว่าในรูปหรือลักษณะใด  ทั้งนี้เพื่อธำรงไว้ซึ่งลักษณะความเป็นชาติของแต่ละประเทศตามอุดมการณ์และความปรารถนาของประชาชนประเทศตน

ยืนยันว่า  ฐานทัพต่างชาติทั้งมวลมีอยู่เป็นการชั่วคราวและคงอยู่ได้  ก็โดยความเห็นพ้องที่แสดงออกโดยชัดเจนของประเทศที่เกี่ยวข้องเท่านั้น  และมิได้มุ่งหมายที่จะให้ใช้โดยทางตรงหรือทางอ้อม  เพื่อบ่อนทำลายเอกราชของชาติ  และอิสรภาพของรัฐในอาณาบริเวณนั้น  หรือทำให้กระบวนการการพัฒนาประเทศต้องเสื่อมเสียผันแปรไป  จึงประกาศ  ณ  ที่นี้ว่า  

ประการที่หนึ่ง  ให้ก่อตั้งสมาคมเพื่อความร่วมมือส่วนภูมิภาคระหว่างประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  เรียกว่า  สมาคมแห่งประชาชาติตะวันออกเฉียงใต้    

ประการที่สอง  จุดมุ่งหมายและความประสงค์ของสมาคมคือ

๑.เพื่อเร่งรัดความเจริญทางธุรกิจ  ความก้าวหน้าทางสังคมและการพัฒนาทางวัฒนธรรมในภูมิภาค  โดยพยายามร่วมกันด้วยเจตนารมณ์แห่งความเสมอภาคและความร่วมมือร่วมใจ  และเพื่อสันติสุขแห่งประชาชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  

๒.ส่งเสริมสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค  โดยเคารพอย่างแน่วแน่ซึ่งความยุติธรรม  และหลักแห่งเนติธรรมในการดำเนินความสัมพันธ์ระหว่างบรรดาประเทศในภูมิภาค  และยึดมั่นในหลักการแห่งกฎบัตรสหประชาชาติ

๓.ส่งเสริมให้มีการร่วมมือและช่วยเหลือซึ่งกันและกันอย่างจริงจัง  ในเรื่องที่มีผลประโยชน์ร่วมกันในด้านเศรษฐกิจ  สังคม  วัฒนธรรม  วิชาการ  วิทยาศาสตร์  และการบริหาร

๔.จัดให้มีการช่วยเหลือซึ่งกันและกันในรูปของการอำนวยความสะดวก  การฝึกอบรม  และวิจัยในด้านการศึกษา  วิชาชีพ  วิชาการ  และการบริหาร

๕.ร่วมมือกระทำการอย่างมีประสิทธิผลยิ่งขึ้นในการเกษตรกรรมและอุตาสาหกรรม  การขยายการค้า  ซึ่งรวมถึงการศึกษาปัญหาในเรื่องการค้าระหว่างประเทศเกี่ยวกับโภคภัณฑ์  การปรับปรุงบริการความสะดวกเกี่ยวกับการขนส่งและคมนาคม  และการยกระดับการครองชีพของประชาชนตน

๖.ส่งเสริมการศึกษาเกี่ยวกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  

๗.ดำรงไว้ซึ่งความร่วมมืออย่างใกล้ชิดและมีคุณประโยชน์กับองค์การระหว่างประเทศส่วนภูมิภาคในปัจจุบัน  ที่มีความมุ่งหมายและความประสงค์คล้ายคลึงกัน  และแสวงหาลู่ทางให้มีความร่วมมือกันใกล้ชิดยิ่งขึ้น

ประการที่สาม  เพื่อดำเนินการให้เป็นไปตามจุดหมายและความประสงค์ดังกล่าวจึงได้จัดตั้งองค์กรต่อไปนี้

(ก)   การประชุมประจำปีของรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศ  ซึ่งจะหมุนเวียนกันไปและเรียกว่า  การประชุมรัฐมนตรีสมาคมประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้    การประชุมพิเศษของรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศอาจมีขึ้นได้เมื่อมีความจำเป็น

(ข)   คณะกรรมการประจำ  มีรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศของประเทศเจ้าภาพหรือผู้แทนเป็นประธาน  และมีสมาชิกประกอบด้วยอักอัครราชทูตของประเทศสมาชิกอื่นที่ประจำอยู่ในประเทศนั้น  เป็นผู้ดำเนินการของสมาคมในระยะเวลาระหว่างการประชุมรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศแต่ละครั้ง

(ค)  คณะกรรมการเฉพาะเรื่องและคณะกรรมการถาวร  ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญและเจ้าหน้าที่ในแต่ละเรื่อง

(ง)  สำนักเลขาธิการแห่งชาติในแต่ละประเทศสมาชิก  เพื่อดำเนินงานของสมาคมในนามของประเทศนั้น  และเพื่อให้บริการแก่การประชุมประจำปีหรือการประชุมพิเศษของรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศ  คณะกรรมการประจำปีและกรรมการอื่นๆ  ซึ่งอาจจัดตั้งขึ้นภายหลัง

ประการที่สี่  สมาคมจะเปิดให้รัฐทั้งมวลในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ยอมรับจุดหมายหลักการ  และความประสงค์ดังกล่าวเข้าร่วมด้วย

ประการที่ห้า  สมาคมเป็นสัญลักษณ์ของความตั้งใจร่วมกันของประชาชาติในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้  ในอันที่จะเสริมความสัมพันธ์ฉันมิตรและความร่วมมือกัน  และจะเพียรพยายามร่วมกัน  และเสียสละเพื่อให้ประชาชนของตนและอนุชนได้มาซึ่งสันติภาพเสรีภาพ  และความเจริญรุ่งเรือง