บทที่ 13 โรคติดต่อ

โรคติดต่อ คือ โรคที่สามารถถ่ายทอด ติดต่อถึงกันได้ระหว่างบุคคล โดยมีเชื้อจุลินทรีย์ต่างๆ เป็นสาเหตุของโรค ได้แก่ วัณโรค กามโรค โรคเรื้อน อหิวาตกโรค โรคเอดส์ เป็นต้น โรคติดต่ออาจสามารถแพร่ไปสู่สิ่งมีชีวิตอื่นได้ โดยการสัมผัสโดยตรง การสูด ดม หายใจเอาเชื่อโรคที่แพร่จากผู้ป่วย การรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่มีเชื้อโรคปนอยู่ หรือแม้แต่ผ่านตัวกลางที่เรียกว่าพาหะ หากโรคติดต่อนั้นๆมีการแพร่กระจายไปอย่างรวดเร็วสู่ชุมชนที่มีประชากรจำนวนมาก โรคดังกล่าวก็กลายเป็นโรคระบาด

ตัวอย่างโรคติดต่อ

โรคริดสีดวงตา

โรคริดสีดวงตา เป็นโรคติดต่อเรื้อรัง และติดต่อกันได้ง่ายในหมู่คนที่อยู่รวมกันหลายคน ถ้าผู้ใดเป็นโรคเช่นนี้ขึ้น มิช้านักก็อาจติดต่อไปถึงคนอื่นๆโดยการใช้ของร่วมกัน เช่น ผ้าเช็ดหน้า เครื่องล้างหน้า หรือสิ่งของอื่นๆ ซึ่งอาจทำให้เชื้อโรคเข้าตาได้

อาการ โรคริดสีดวงตามีอาการคัน เคืองตา เยื่อตาอักเสบ ตาแดงแฉะและขี้ตามาก มีน้ำตา ถ้าเป็นมากอาจทำให้ตามัวหรือบอด หนังตาบนตก ขนตางอเข้าไปตำกระจกตา ถแป็นมากๆหลิกหนังตาดูจะเห็นว่าด้านในหนา มีเม็ดริดสีดวงตาขรุขระมาก

การติดต่อ ติดต่อด้วยการถูกต้องกับน้ำตา ขี้ตา หนองหรือสิ่งที่ขับออกมาจากตาของผู้ป่วย เชื้อโรคอาจเข้าตาผู้อื่นโดยวิธีหนึ่งวิธีใดก็ได้ เช่น ใช้มือที่เปื้อนขยี้ตา หรือการใช้ผ้าเช็ดมือ เครื่องล้างหน้า หรือใช้เครื่องใช้อื่นๆร่วมกับผู้ป่วย ก็เป็นเหตุให้ติดโรคนี้ได้ง่าย

วิธีป้องกัน อย่าอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย อย่าใช้ผ้าเช็ดหน้า ผ้าเช็ดตัว ผ้าเช็ดมือ เครื่องล้างหน้าเครื่องล้างมือปะปนกับผู้ป่วย อย่าใช้มือขยี้ตาโดยมิได้ทำความสะอาด

การรักษา ถ้าผู้ใดเป็นโรคนี้ จงรีบหาแพทน์โดยเร็ว

 ไข้หวัดใหญ่ 

เชื้อไข้หวัดใหญ่เล็กมาก โรคนี้เมื่อเป็นกับคนหนึ่งแล้วถ้าไม่ระมัดระวังให้ดี จะแพร่หลายลุกลามติดต่อคนอื่นอย่างรวดเร็ว

การติดต่อ ติดต่อกันด้วยน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะของคนไข้ เช่น สวมเสื้อผ้าร่วมกัน จามรดกัน ดื่มน้ำร่วมแก้วกัน

อาการ เริ่มมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัวทันที และเป็นไข้หวัดใหญ่หนาวสั่น รู้สึกอ่อนเพลียมาก มีน้ำมูกใสๆไหลออกมา รู้สึกปวดร้าวทั่วศีรษะปวดเมื่อยหลังมาก ตามแขนขาปวดเมื่อยมาก และรู้สึกเหมือนว่าอยู่ในกระดูก

คนไข้มักเริ่มต้นด้วยไอ เสมหะที่ออกมานั้นเป็นมูกหรือมูกหนอง ถ้าอาการกำเริบมากถึงกับเพ้อ ข้อสำคัญ โรคนี้ทำให้เยื่อในจมูกและทางเดินของลมหายใจอักเสบ และบางทีทำให้ปอดอักเสบซึ่งเป็นอันตรายมาก เพราะเมื่อเป็นโรคนี้และปอดเป็นอันตรายแล้ว ถึงจะรักษาหายก็ทำให้ปอดอ่อนแอ เป็นช่องให้เกิดโรคอื่นได้ง่าย

การป้องกันไข้หวัดใหญ่

อยู่ในบ้านเรื่อนที่ปลอดโปร่ง ลมพัดถ่ายเทสะดวกดี

ออกกำลังกายให้ร่างกายแข็งแรงอยู่เสมอ

ผู้ป่วยต้องแยกอยู่ต่างหาก เสมหะ น้ำมูก น้ำลาย หรือสิ่งที่คนไข้ถ่ายออกมาต้องเผาหรือฝังหรือทำลายด้วยยาฆ่าเชื้อโรค

เครื่องนุ่งห่มหรือเครื่องใช้ของคนไข้ ต้องต้มหรือซักให้สะอาด หรือทำความสะอาดด้วยยาฆ่าเชื้อโรค

อย่านอนร่วมหรือใช้สิ่งของต่างๆร่วมกับคนไข้

เวลาไอหรือจาม ควรใช้ผ้าเช็ดหน้าปิดปากและจมูก ก้มหน้าลงต่ำๆอย่าไอหรือจามรดกัน ทุกคนควรมีผ้าเช็ดหน้าใช้เฉพาะตัว อย่าใช้ผ้าเช็ดหน้าร่วมกัน

เมื่อมีอาการเป็นไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ ต้องรีบปรึกษาแพทย์โดยตรงเพื่อตรวจรักษาทันทีและถูกต้อง ถ้าไกลแพทย์จริงๆก็ให้กินยาแอสไพรินครั้งละ 1เม็ด วันละครั้ง (สำหรับผู้ใหญ่) ต้องแยกคนไข้รักษาต่างหาก และต้องคอยทำลายน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะของคนไข้โดยการเผาเสีย